ગુજરાતના જોવાલાયક સ્થળો
ગુજરાતના જોવાલાયક મુખ્ય ફરવાના સ્થળોની માહિતી નીચે પ્રમાણે છે. આ દરેક ફરવા માટેના સ્થળની ખાસિયત અલગ અલગ છે. હવે, કયા સમયે કઈ જગ્યાએ ફરવા જવું એ અહી વિસ્તારથી જણાવવામાં આવ્યું છે. અહીંયા બતાવેલ દરેક જગ્યાના વિવિધ પાસાઓ આવરી લેવામાં આવ્યા છે.
ચાલો જાણીએ આ જગ્યાઓ વિશે…
(1) સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી કેવડિયા | Statue of Unity
(2) સાસણ ગીર રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન (જંગલ સફારી), જુનાગઢ | Sasan Gir National Park (jungal safari), Junagadh
(3) સોમનાથ મંદિર, વેરાવળ | Somnath Temple, Veraval
(4) દ્વારકાધીશ મંદિર, દ્વારકા | Dwarkadhish Temple, Dawarka
(5) કચ્છનું રણ – સફેદ રણ, કચ્છ | Rann of Kutch – White Desert, Kutch
(6) પોલો ફોરેસ્ટ, સાબરકાંઠા જિલ્લો | Polo Forest, Sabarkantha District
(7) પાવાગઢ – ચાંપાનેર પુરાતત્ત્વીય પાર્ક | Pavagadh – Champaner Archaeological Park
(8) સાપુતારા, ડાંગ | Saputara, The Dangs
(9) ગિરનાર, જુનાગઢ | Girnar, Junagadh
(10) દીવ | Diu (Tourist in Gujarat)
(11) સૂર્ય મંદિર – મોઢેરા | Sun Temple – Modhera
(12) અક્ષરધામ મંદિર – ગાંધીનગર | Akshardham Temple – Gandhinagar
(13) લોથલ – અમદાવાદ | Lothal – Ahmedabad
ગુજરાતના ફરવાના આકર્ષક સ્થળોની મુલાકાત લેજો. જેને વિસ્તૃત માહિતી નીચે મુજબ જાણીશું:
(1) સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી કેવડિયા | Statue of Unity
સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી પૂરા વિશ્વભરની સૌથી ઊંચામાં ઉંચી પ્રતિમા છે. આ સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટીની ઉંચાઈ અમેરિકાની “સ્ટેચ્યુ ઓફ લિબર્ટી” ના કદના બમણા જેટલી છે. અહીં, સર્વે મુલાકાતીઓને વ્યૂઇંગ ગેલેરીમાં જવાની મંજૂરી છે. જે લગભગ 500 ફૂટની ઉંચાઈ પર એટલે કે પ્રતિમાની છાતીની નજીક છે. ત્યાંથી આજુબાજુનો સુંદર નજારો જોવાલાયક છે.
સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી ની ઉંચાઈ : 182 મીટર (597 ફીટ)
સમય : સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી માટે પ્રવેશ દર મંગળવાર થી રવિવાર સવારે 8 વાગ્યાથી સાંજના 6 વાગ્યા સુધી ખુલ્લું રહે છે. આ સ્મારક સોમવારે બંધ રહે છે.
લોકેશન: સરદાર સરોવર ડેમ, સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી રોડ, કેવડિયા, ગુજરાત.
કેટલું દૂર છે? : સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટીનું સ્થળ વડોદરાથી 90 કિમી, સુરતથી 150 કિમી અને અમદાવાદથી 200 કિમી જેટલું દૂર છે.
સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટીના જોવા લાયક સ્થળો :
મ્યુઝીઅમ
વેલી ઓફ ફલાવર
લેસર શો
કેક્ટસ ગાર્ડન
બટરફ્લાય ગાર્ડન
આરોગ્ય વન
હેલિકોપ્ટર સવારી
બોટ રાઇડ
રિવરફ્રન્ટ સાયકલિંગ
પ્રાણીસંગ્રહાલય અને જંગલ સફારી
રિવર રાફટીંગ
સરદાર સરોવર ડેમ.
અહીંયા આ ઉપર બતાવ્યા મુજબના સ્થળો જોવાલાયક છે.
2) સાસણ ગીર રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન (જંગલ સફારી), જુનાગઢ | Sasan Gir National Park (jungal safari), Junagadh
અહીં, શિયાઈ સિંહનું એકમાત્ર ઘર તરીકે, સાસણ ગીર ઓળખાય છે. તમારે જો ખરેખર ગીર વન્યપ્રાણી અભયારણ્યની મુલાકાત લેવા માંગતા હોવ તો તે માટે તમારે કોઈ અન્ય કારણની જરૂર હોતી નથી. જો તમે ગુજરાતમાં રહેતા હોવ તો તે અચુક જોવાનું એક સ્થળ છે. એશિયાટીક સિંહ સિવાય, આ પાર્કમાં પક્ષીઓની 300 જેટલી જાતિઓ અને વિવિધ પ્રકારના પ્રાણીઓ પણ જોવા મળે છે. ગીર રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનનો ભૂપ્રદેશ કઠોર પટ્ટાઓ, નાના ઝરણાઓ, પહાડો અને ખીણોથી બનેલો છે. ગીર 7 બારમાસી નદીઓ અને 4 ડેમ ધરાવે છે – હિરણ, શિંગોડા, મચ્છુન્દ્રી અને રાવલ આ નદીઓ પર એક-એક ડેમ છે. આ અભયારણ્યની સફારી માટે પરવાનગી લેવી ફરીજીયાત છે. આ માટે અગાઉથી ઓનલાઈન પરવાનગી ફરજીયાત લેવી જરૂરી છે.
ક્યારે જવું : આ પાર્ક દર વર્ષે 16 જૂનથી 15 ઓક્ટોબર દરમિયાન બંધ રહે છે. જ્યારે દેવળીયા સફારી પાર્ક આખા વર્ષ દરમિયાન ખુલ્લું રહે છે. ગીર રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનની શ્રેષ્ઠ મુલાકાતનો સમય ડિસેમ્બર થી માર્ચ મહિના દરમિયાનનો હોય છે. પરંતુ, એપ્રિલ અને મે મહિનાના ગરમ મહિનામાં સિંહોને જોવા માટેની શ્રેષ્ઠ તકો રહે છે.
ગીર જંગલ સફારી સમય : 6 AM – 9 AM, 8.30 AM – 11 AM અને 3 PM – 6 PM
દેવળીયા જંગલ સફારી સમય : 7.30 AM – 11 AM અને 3 PM – 5 PM આ સ્થળ બુધવારે બંધ રહેશે.
ભારતીયો માટે જીપ સફારી પરમિટ : અઠવાડિયાના દિવસોમાં 6 વ્યક્તિઓ માટે 800 રૂ., સપ્તાહના અંતે અને ઉત્સવના દિવસોમાં 6 વ્યક્તિઓ માટે Rs. 1000
દેવળિયા બસ સફારી કિંમત : Rs. 150 -190
લોકેશન : સાસણ ગીર રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન, તાલાલા ગીર, ગુજરાત.
કેટલું દૂર છે?: સાસણ ગીર રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન જુનાગઢથી 65 કિલોમીટર, રાજકોટથી 170 કિલોમીટર અને અમદાવાદથી 365 કિલોમીટર દૂર છે.
3) સોમનાથ મંદિર, વેરાવળ | Somnath Temple, Veraval
સોમનાથ મંદિર, આ મંદિરને ભારતનું એક સૌથી આદરણીય અને પવિત્ર મંદિર માનવામાં આવે છે. ભગવાન શિવને સમર્પિત, એવા 12 પ્રખ્યાત જ્યોતિર્લિંગ મંદિરોમાંનું આ એક છે. તે ગુજરાતના સૌથી પ્રાચીન તીર્થ સ્થાનમાંનું એક છે. ‘સોમનાથ’ શબ્દનો અર્થ ‘ચંદ્ર ભગવાનના ભગવાન’ એવો થાય છે, જે ભગવાન શિવનો ઉલ્લેખ કરે છે કારણ કે તેઓ તેમના માથા પર ચંદ્ર ધારણ કરવા માટે જાણીતા છે. પુરાણો અનુસાર સોમનાથનું મૂળ મંદિર સોનામાં સોમરાજે (ચંદ્ર દેવ) દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. રાવણે ચાંદીમાં, લાકડામાં કૃષ્ણ દ્વારા, અને પત્થરમાં સોલંકી રાજપૂતોએ 11 મી સદીમાં બનાવાયુ હતું. ઈતિહાસ મુજબ, મંદિરનો મુસ્લિમ શાસકો દ્વારા લગભગ 17 વાર નાશ કરવામાં આવ્યો હતો. – ઈ.સ 722 માં જુનામાદ, ઈ.સ 1024 માં મહેમૂદ ગઝની, ઈ.સ 1299 માં અલ્લાઉદ્દીન ખિલજી, ઈ.સ 1451 માં મોહમ્મદ બેગડા, 1546 માં પોર્ટુગીઝ, અને અંતે ઔરંગઝેબે દ્વારા ઈ.સ 1702 માં. આ લોકો દ્વારા મંદિરનો નાશ કરવામાં આવ્યો હતો.
સોમનાથ મહાદેવનું મંદિર
આધુનિક મંદિરનું નિર્માણ 1947માં સોમનાથ મંદિરના ખંડેરની મુલાકાત લેનારા સરદાર પટેલના સંકલ્પ સાથે કરવામાં આવ્યું હતું. ત્યારબાદ આપણા ભારતના રાષ્ટ્રપતિ ડો.રાજેન્દ્ર પ્રસાદે 1951માં મંદિરમાં જ્યોતિર્લિંગની સ્થાપના કરી હતી. આ મંદિરની દરિયાઈ સુરક્ષા દિવાલ પર પણ જોઈ શકાય છે, જેમાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે આ મંદિર એવી જગ્યા એ છે કે એન્ટાર્કટિકા સુધી સોમનાથ દરિયા કિનારે સીધી રેખામાં છે ત્યાં કોઈ જમીન નથી.
સોમનાથ મંદિર ઉપરાંત, સોમનાથ તેના દરિયાકિનારા, સંગ્રહાલયો અને અન્ય આકર્ષણો માટે પણ ખૂબ જ લોકપ્રિય છે.
સોમનાથના જોવા લાયક સ્થળો :
સોમનાથ બીચ
ગીતા મંદિર
ત્રિવેણી સંગમ મંદિર
જૂનાગઢ ગેટ
કામનાથ મહાદેવ મંદિર
રૂદ્રેશ્વર મંદિર
ભાલકા તીર્થ
સૂરજ મંદિર
પરશુરામ મંદિર
પાંચ પાંડવ ગુફા
મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય:
આ દરિયાકાંઠાનું શહેર હોવાને કારણે સોમનાથમાં આખા વર્ષ દરમિયાન ભેજનું વાતાવરણ અનુભવાઈ છે. આ સોમનાથ મંદિરની મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય ઓક્ટોબર થી ફેબ્રુઆરીના ઠંડા મહિનામાં છે. તેમ છતાં આ સ્થળ આખા વર્ષ દરમિયાન ખુલ્લું રહે છે. શિવરાત્રી (સામાન્ય રીતે ફેબ્રુઆરી અથવા માર્ચમાં) અને કાર્તિક પૂર્ણિમા (દિવાળીની નજીક) અહીં સોમનાથમાં ખૂબ જ ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવારો દરમિયાન દેશના વિવિધ ભાગોમાંથી મોટી સંખ્યામાં પ્રવસીઓ અહીં યાત્રા કરવા માટે આવે છે.
આરતી સમય: 7 AM, 12 PM અને 7 PM
સાઉન્ડ અને લાઇટ શો: 8 વાગ્યાથી 9 વાગ્યા સુધી
કેટલું દૂર છે? : સોમનાથ મંદિર વેરાવળથી 6 કિ.મી.ના અંતરે, દીવથી 83 કિ.મી, જૂનાગઢ થી 94 કિ.મી.
લોકેશન : શ્રી સોમનાથ જ્યોતિર્લિંગ ટેમ્પલ, સોમનાથ મંદિર રોડ, વેરાવળ, ગુજરાત – 362268
4) દ્વારકાધીશ મંદિર, દ્વારકા | Dwarkadhish Temple, Dawarka
આ દ્વારકા આપણા ગુજરાતના ઉત્તર પશ્ચિમમાં ગોમતી નદીના કાંઠે વસેલું છે. આ દ્વારકા હિંદુઓ માટેના મહત્વના ચારધામમાનું એક ગણવામાં આવે છે અને ભારતના સાત સૌથી પ્રાચીન ધાર્મિક શહેરોમાનું પણ એક છે. આ દંતકથા અનુસાર, ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ તેમના યાદવ કુળ સાથે દ્વારકા સ્થાયી થયા હતા. દ્વારકા એ કૃષ્ણના પ્રાચીન રાજ્યનો એક ભાગ હતો અને 12 જ્યોતિર્લિંગોમાંના એક નાગેશ્વર મહાદેવ જ્યોતિર્લિંગ મંદિર પણ દ્વારકામાં જ સ્થિત આવેલું છે. આ કારણોસર, તે મંદિર એક નોંધપાત્ર ધાર્મિક મહત્વ ધરાવે છે અને આખું વર્ષ અહીં આ હજારો યાત્રાળુઓને આકર્ષે છે.
દ્વારકા મંદિર પ્રવાસીઓ માટે
અહીંયા, એવું માનવામાં આવે છે કે કૃષ્ણના મૃત્યુ પછી દ્વારકા શહેર સમુદ્રમાં ડૂબી ગયું હતું. એવું કહેવામાં આવે છે કે શહેરનું નિર્માણ લગભગ છ વખત કરવામાં આવ્યું હતું. હવે, આ હાલનું શહેર સાતમું છે. પ્રાચીન દ્વારકા હાલના દ્વારકાની નીચે દબાયેલુ છે અને ઉત્તરમાં બેટ દ્વારકા, દક્ષિણમાં ઓખામઢી અને પૂર્વમાં પિંડારા સુધી વિસ્તરિત છે તેવી માન્યતાને આને સમર્થન આપવા માટે કેટલાક પુરાતત્ત્વીય સંકેતો પણ છે.
દ્વારકા ના જોવા લાયક સ્થળો :
લાઈટ હાઉસ
સુદામા પુલ
નાગેશ્વર જ્યોતિર્લિંગ મંદિર
ગોમતી ઘાટ
રુકમણી દેવી મંદિર
બેટ દ્વારકા
ગોપી તલાવ
ભડકેશ્વર મહાદેવ મંદિર
સ્વામિનારાયણ મંદિર
શિવરાજપુર બીચ
દ્વારકાની મુલાકાત
આ દ્વારકા તેના મંદિરો ઉપરાંત, દ્વારકા બીચ, શિવરાજપુર બીચ અને ઓખામઢી બીચ જેવા બીચ માટે પણ ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. શિવરાજપુર બીચને તેની સલામતી અને સ્વચ્છતા માટે તાજેતરમાં આંતરરાષ્ટ્રીય બ્લુ ફ્લેગનું પ્રમાણપત્ર આપવામાં આવ્યું હતું. આ દ્વારકાના પાણીની અંદર રહેલા અવશેષો જોવા માંગતા લોકો માટે સ્કુબા ડાઇવિંગ એ સૌથી વધુ લોકપ્રિય પ્રવૃત્તિ છે.
ક્યાં રોકાવું : દ્વારકામાં ધર્મશાળાઓ, ગેસ્ટ હાઉસ, હોટલો અને લક્ઝરી હોટલો સુધીના ઘણા રહેવા માટેના વિકલ્પોની જોગવાઈ છે. અહીંની દરેક હોટલો દ્વારકાધીશ મંદિરની નજીક આવેલી છે.
દ્વારકામાં જમવાની સુવિધા ખુબ જ સરસ છે. અહીંનું ભોજન ગુજરાતી રસોડુંની બધી ચીજોથી ભરેલું છે. દરેક પ્રવાસીઓ માટે ખાસ ગુજરાતી થાળી પ્રખ્યાત છે.
મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય
દ્વારકાની મુલાકાત લેવાનો આદર્શ સમય ઓક્ટોબર થી માર્ચ સુધીનો છે. જ્યારે નવેમ્બર થી ફેબ્રુઆરીમાં ઠંડીનો અનુભવ થાય છે, ત્યારે જ અહીં સૌથી વધુ ભીડ હોય છે.જો તમે ખાસ કરીને જન્માષ્ટમી ઉત્સવના ભવ્ય ઉત્સાહમાં ભાગ લેવા માંગતા હોવ, તો ઓગસ્ટ અને સપ્ટેમ્બર દરમિયાન આ નગરની મુલાકાત લેવી જોઈએ. આ સમય દરમ્યાનમાં આ આખું શહેર જીવંત બને છે અને અહીં હજારો લોકો મંદિરની મુલાકાત લેવા અને મેળામાં ભાગ લેવા દ્વારકાની મુલાકાત કરે છે. આ ઉપરાંત હોળી, નવરાત્રી અને રથયાત્રા અન્ય ઉત્સવો પણ અહીં ઉજવાય છે. જેનો ઉત્સાહથી દ્વારકામાં ખૂબ જ ધમ ધૂમથી ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
મુલાકાત સમય : સવારે 7 – 12.30 અને સાંજે 5 – 9
કેટલું દૂર છે?: જામનગરથી 130 કિલોમીટર, રાજકોટથી 220 કિલોમીટર અને અમદાવાદથી 430 કિલોમીટર
લોકેશન : શ્રી દ્વારકાધીશ ટેમ્પલ, દ્વારકા
5) કચ્છનું રણ – સફેદ રણ, કચ્છ | Rann of Kutch –White Desert, Kutch
એક તરફ થાર રણ પ્રદેશ અને બીજી બાજુ અરબી સમુદ્ર હોવાને કારણે, આ કચ્છનો રણ રેતી અને મીઠાની અદભુત જોડણી કરે છે. 30,000 ચોરસ કિલોમીટરના ક્ષેત્રને આવરી લેતા આ ક્ષેત્રને બે ભાગમાં વહેંચવામાં આવ્યો છે, કચ્છનું મોટું રણ અને કચ્છનું નાનું રણ. તે કચ્છના અખાત અને પાકિસ્તાનમાં સિંધુ નદીની વચ્ચે આવેલું છે અને આ દરિયાની સપાટીથી આશરે 15 મીટરની ઉંચાઈ પર છે. આ રણનો ભાગ એક સમયે અરબી સમુદ્રતળનો ભાગ હતો. પરંતુ, આ ક્ષેત્રના સતત ભૌગોલિક ઉત્થાનને લીધે, જમીન સમુદ્રમાંથી એક પ્રચંડ ભાગ છોડીને તૂટી ગઈ હતી. જે આજનું રણ છે. જેને સફેદ રણ પ્રદેશ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
કચ્છનું રણ
આપણા સમગ્ર ભારત-મલયાન ક્ષેત્રમાં કચ્છનું રણ એકમાત્ર વિશાળ પૂરવાળા ઘાસના મેદાનનો વિસ્તાર છે. આ જમીનનો ભાગ 7500 ચોરસ કિલોમીટરના વિસ્તારમાં ફેલાયેલો છે. આ જમીનને વિશ્વના સૌથી મોટા મીઠાનું રણ માનવામાં આવે છે. બાકીની જમીન 4954 ચો.કિ.મી.ના ક્ષેત્રને આવરી લેતી, નાના રણની વેરાન ભૂમિ છે. આ રણની વેરાન ભૂમિમાં જંગલી ગધેડો, તેમજ બ્લુબેલ્સ, બ્લેકબક અને ચિંકારનું ઘર છે.
કચ્છના જોવા લાયક સ્થળો :
કચ્છ ડેઝર્ટ વન્યપ્રાણી અભયારણ્ય
નારાયણ સરોવર અને અભયારણ્ય
કાલો ડુંગર
કચ્છનું મોટું રણ
છરી દંડ પક્ષી અભયારણ્ય
કચ્છ બસ્ટાર્ડ અભયારણ્ય
સ્યોત ગુફાઓ
કચ્છનું નાનું રણ.
કચ્છની મુલાકાતે
હસ્તકલા માટે પણ પ્રખ્યાત :
કચ્છ તેની હસ્તકલા માટે પણ ખૂબ જ પ્રખ્યાત છે, કચ્છના ગામોમાં ખૂબ જ પ્રતિભાશાળી કારીગરો દ્વારા હસ્તકલા વિવિધ ઉત્પાદનો પ્રખ્યાત છે.
ક્યાં રોકાવું : રણ ઉત્સવ દરમિયાન, ગુજરાત સરકાર દ્વારા સેંકડો લક્ઝરી તંબુઓ – ધોરડો નજીકના વ્હાઇટ ડિઝર્ટમાં, ખાદ્યપદાર્થો અને હસ્તકલાની સ્ટોલ સાથે મુલાકાતીઓ માટે બનાવવામાં આવ્યા છે. આ ઉપરાંત, આ કચ્છની આજુબાજુ ઘણા બધા રોકાણના વિકલ્પો પણ છે. જેમ કે ધોરડો ખાતેના ગેટવે ટૂ રણ રિસોર્ટ, તોરણ રણ રિસોર્ટ અને હોડકાના શામ-એ-સરહદ વિલેજ રિસોર્ટ. એક દિવસની યાત્રા રૂપે ભુજ ખાતે રહીને કચ્છના રણની મુલાકાત પણ લઈ શકાય છે.
મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય :
શિયાળો (નવેમ્બર-ફેબ્રુઆરી) એ કચ્છની મુલાકાત લેવાનો સૌથી શ્રેષ્ઠ સમય છે, મુખ્યત્વે પૂર્ણ ચંદ્રની રાત હોવાને કારણે સફેદ રેતી પર ચંદ્રના પ્રકાશનું પ્રતિબિંબ તે સ્થાનને સંપૂર્ણ રીતે સ્વર્ગમાં ફેરવે છે. તે જ સમયે રણ ઉત્સવ અથવા કચ્છ ઉત્સવનું પણ આયોજન કરવામાં આવે છે. અહી આ ઉત્સવ વિશ્વભરના મોટી સંખ્યામાં પ્રવાસીઓને આકર્ષિત કરે છે. અહીં ઉનાળામાં જવાનું ટાળવું જોઈએ. કારણ કે તાપમાન 45 ડિગ્રી સેલ્સિયસ જેટલું વધી શકે છે. જ્યારે ચોમાસાની ઋતુ પ્રકૃતિ ઉત્સાહીઓ અને વન્યપ્રાણી પ્રેમીઓ માટે યોગ્ય રહે છે. કારણ કે તે સમયે ત્યાં વરસાદ ભારે નથી હોતો અને તે સમયે કચ્છ ખાતે મોટી સંખ્યામાં સ્થળાંતર કરનારા પક્ષીઓ આવે છે.
કેટલું દૂર છે? : ભુજથી 80 કિમીના અંતરે અને ગાંધીધામથી 137 કિમી
6 ) પોલો ફોરેસ્ટ, સાબરકાંઠા જિલ્લો | Polo Forest, Sabarkantha District
અહી જંગલની અંદર દૂર આવેલા જૂના હિન્દુ અને જૈન મંદિરો જોવાલાયક છે. એ માટે ટ્રેકરોએ ગુજરાતના પોલો ફોરેસ્ટ તરફ પ્રયાણ કરવું જોઈએ. તે એક સમયે અભાપુરી નામનું એક શહેર હતું. જે 10 મી સદીમાં ઇડરના રાજાઓ દ્વારા સ્થાપિત કરાયું હોવાનું માનવામાં આવે છે. આ પાછળથી 15 મી સદીમાં મારવાડના રાઠોડ રાજપૂતોએ જીતી લીધું હતું. આ પ્રાચીન પોલો શહેર હર્નાવ નદીની આસપાસ બાંધવામાં આવ્યું હતું, જેનો પુરાણોમાં પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. પોલો ફોરેસ્ટ ક્ષેત્ર હવે એ અમદાવાદ નજીક એક વિકેન્ડ ડેસ્ટિનેશન બની ગયું છે. જ્યાં લોકો કેમ્પિંગ અને ટ્રેકિંગની મજા લઈ શકે છે. પોલો ફોરેસ્ટના મુખ્ય આકર્ષણોમાં સરનેશ્વર મંદિર, લાખા ડેરા જૈન મંદિર અને શિવ શક્તિ મંદિર છે.
પોલો ફોરેસ્ટના જોવાલાયક સ્થળો :
સરનેશ્વર મંદિર (હજી ઉપયોગમાં છે)
લાખા ડેરા જૈન મંદિર
શિવ શક્તિ મંદિર
હરણાવ નદી
હરણાવ ડેમ
સૂર્ય મંદિર
પોલો જૈન નગરી
ભીમ હિલ
ટેન્ટ સાઇટ
ટ્રેકિંગ સાઇટ & ઇકો પોઇન્ટ
પોલો ફોરેસ્ટ
પોલો ફોરેસ્ટ પ્રકૃતિ પ્રેમીઓ, સાહસિક અને ફોટોગ્રાફરો માટે એક સંપૂર્ણ સ્થળ છે : જંગલનો 400 ચોરસ કિલોમીટરનો વિસ્તાર ચોમાસાના વરસાદ પછી નદીઓ ભરાતા સપ્ટેમ્બર અને ડિસેમ્બરની વચ્ચે સૌથી વધુ જોવાલાયક હોય છે. ઔષધીય છોડની 450 થી વધુ જાતિઓ છે, પક્ષીઓની આશરે 275, સસ્તન પ્રાણીઓની 30 અને સરીસૃપોની 32 જાતિઓ અહીં જોવા મળે છે. ત્યાં રીંછ, દીપડો, હાયનાસ, જળ મરઘો અને ઉડતી ખિસકોલીઓ જેવા પશુ પક્ષીઓ જોવા મળે છે.શિયાળા દરમિયાન, ઘણા પ્રકારના સ્થળાંતર કરનારા પક્ષીઓ જંગલમાં જોવા મળે છે; વરસાદની ઋતુ માં ત્યાં વેટલેન્ડ પક્ષીઓ હોય છે. હમણાં સુધી, આ ક્ષેત્ર જાણીતું ન હતું, અને ખૂબ ઓછા મુલાકાતીઓ જતા હતા. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સંખ્યામાં નાટ્યાત્મક વધારો થયો છે, તેની સુંદરતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે કામ કરી રહેલા કેટલાક લોકોનો આભાર.
મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય :
ચોમાસાના વરસાદ પછી નદીઓ ભરાતા સપ્ટેમ્બર અને ડિસેમ્બરની વચ્ચે મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય હોય છે.
કેટલું દૂર : અમદાવાદ થી 160 કિમી
7) પાવાગઢ – ચાંપાનેર પુરાતત્ત્વીય પાર્ક | Pavagadh – Champaner Archaeological Park
ચાંપાનેર પુરાતત્વીય પાર્ક પાવાગઢની તળેટીમાં આવેલું છે, તે યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ છે. મસ્જિદો, કિલ્લાઓ, મંદિરો અહીં ના મુખ્ય આકર્ષણો છે.ચાંપાનેર પાવાગઢ પુરાતત્ત્વીય પાર્ક ર્ની મુલાકાત લેવા માટેના કેટલાક પ્રખ્યાત આકર્ષણો નીચે મુજબ છે. ભલે આજે ચંપાનેરનો મોટો ભાગ ખંડેર છે, પણ ત્યાં ઘણી જૂની મસ્જિદો અને મહેલો છે જે ઇસ્લામિક અને જૈન સ્થાપત્ય શૈલીનું મિશ્રણ દર્શાવે છે.અહીં 16 મી સદીની કબરો, પ્રવેશદ્વારો, મસ્જિદો, મંદિરો, કિલ્લાઓ અને દિવાલો, મહેલો અને મંડપ, કુવાઓ, વૈવિધ્યપૂર્ણ મકાનો જેવા 11 વિવિધ પ્રકારના હેરિટેજ સ્મારકો છે.
પાવાગઢ ના જોવા લાયક સ્થળો :
જામા મસ્જિદ
લીલા ગુમ્બાજ કી મસ્જિદ
લકુલિસા મંદિર
પાવાગઢ કિલ્લો
હેલિકા સ્ટેપ-વેલ
પાવાગઢ ચાપાનેરની મુલાકાતે
પાવાગઢ ટેકરીની શિખર પર માતા મહાકાળીનું મંદિર છે
પાવાગઢ ટેકરીની શિખર પર, સમુદ્ર સપાટીથી 800 મીટરની ઉંચાઈ પર, માતા મહાકાળીનું મંદિર છે, જે આ ક્ષેત્રમાં સૌથી પ્રાચીન છે, જે 10 મી -11 મી સદી નું હોવાનું મનાઇ છે.ચાંપાનેર નો એક મુખ્ય શહેર તરીકે વિકાસ થયો તે પહેલાં હિન્દુ યાત્રાળુઓ આ મંદિરની મુલાકાત લેવા આવતા હતા.શિખર પર મંદિર સુધી પહોંચવા માટે, જંગલની ફૂટપાથથી ટેકરીની ટોચ પર લગભગ 5 કિ.મી. ચડી ને પહોંચી શકાય છે. પગથીયા દ્વારા પણ ચડી ને ઉપર સુધી જઈ શકાય છે. રોપવે દ્વારા પણ ઉપર સુધી જઈ શકાય છે.મંદિર ખૂબ જ વહેલાથી મોડે સુધી ખુલ્લું રહે છે.
કેવી રીતે પહોંચવું : ચંપાનેર વડોદરાથી 45 કિમી દૂર છે, અમદાવાદ થી 145 કિમી દૂર છે.
8) સાપુતારા, ડાંગ | Saputara, The Dangs (gujarat ma farva layak sthal)
જો તમને લાગે કે ગુજરાત માં ફક્ત કિલ્લાઓ, મહેલો, મંદિરો અને જંગલો જ ફરવા લાયક સ્થાનો છે , તો તમારે જાણવું જોઈએ કે તેમાં એક હિલ સ્ટેશન સાપુતારા છે.સાપુતારા એ ગુજરાતના ડાંગ જિલ્લાનું એક નાનું હિલ સ્ટેશન છે. સાપુતારા મહારાષ્ટ્ર-ગુજરાત સરહદ પર સ્થિત છે.આશરે 1000 મીટરની ઉંચાઈ પર વસેલું સાપુતારા એ ગુજરાતનું એકમાત્ર હિલ સ્ટેશન છે. લીલો જંગલો, પર્વતો, ચમકતા ધોધ, રસ્તાઓ, અદભૂત લેન્ડસ્કેપ અને નમ્રતાભર્યું વાતાવરણ, સાપુતારાના મનોહર હિલ સ્ટેશનને પ્રકૃતિના ખોળામાં એક ફરવા લાયક સ્થળ બન્યું છે.
સાપુતારા ના જોવા લાયક સ્થળો :
રોઝ ગાર્ડન
લેક ગાર્ડન
સ્ટેપ ગાર્ડન
ગાંધી શિખર
સાપુતારા તળાવ
નાગેશ્વર મહાદેવ મંદિર
સનરાઇઝ પોઇન્ટ
સનસેટ પોઇન્ટ
સાપુતારા આદિજાતિ સંગ્રહાલય
ગિરા વોટર ફોલ
હની બીઝ સેન્ટર
કલાકાર વિલેજ
સાપુતારાની મુલાકાતે
વાઇબ્રન્ટ ડાંગ :
આદિવાસીઓનું ઘર હોવાથી, સાપુતારા વર્ષ દરમિયાન ઘણા રંગબેરંગી તહેવારોનું આયોજન કરે છે. માર્ચ માસમાં યોજાતો ડાંગ દરબાર મૂળ આદિવાસીઓનો મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે.આ ઉત્સવમાં જોલી ડાન્સ મૂવ્સ, સંગીત, ગીતો, ગરબાના કાર્યક્રમો અને નાટકો શામેલ છે.ઓગસ્ટમાં સાપુતારા ચોમાસુ ઉત્સવ અને ડિસેમ્બર / જાન્યુઆરીમાં પેરાગ્લાઇડિંગ ફેસ્ટિવલ એ અન્ય લોકપ્રિય તહેવારો છે જે સાપુતારામાં ઉજવાય છે.એક નાનું હિલ સ્ટેશન હોવા છતાં, સાપુતારા ખાનગી ક્ષેત્રની સાથે સાથે ગુજરાત ટૂરિઝમ કોર્પોરેશન દ્વારા સંચાલિત વિશાળ હોટલો ની સવલત આપે છે.બજેટ હોટલોથી લક્ઝરી રિસોર્ટ સુધી સાપુતારામાં વિવિધ રિસોર્ટ અને હોટેલ છે.
મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય :
ચોમાસાના વરસાદથી ઝરણાંઓ અને લીલીછમ હરિયાળી સાથે સાપુતારાના જાદુમાં વધારો થાય છે. આમ, તમે વર્ષના કોઈપણ સમયે સાપુતારા ટેકરીઓમાં તમારી સફરની યોજના કરી શકો છો પરંતુ માર્ચથી નવેમ્બરનો સમય શ્રેષ્ઠ છે. સાપુતારાની મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય સાપુતારા ચોમાસુ ઉત્સવનો છે.
9) ગિરનાર, જુનાગઢ | Girnar, Junagadh
ગુજરાતમાં ગિરનાર રેન્જની તળેટીમાં આવેલું, જૂનાગઢ એ ગુજરાતનું સૌથી વ્યસ્ત પ્રવાસીઓનું સ્થાન છે.ગિરનાર, હિન્દુઓ અને જૈનોનું એક પવિત્ર સ્થળ છે, ગિરનાર જે 9999 પગથિયા ચડ્યા પછી પહોંચી શકાય છે.મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય નવેમ્બર અને ફેબ્રુઆરીની વચ્ચેનો છે.ગિરનાર તળેટી ખાતેના ભવનાથ મહાદેવ મંદિરમાં જાન્યુઆરી-ફેબ્રુઆરી મહિનામાં પાંચ દિવસથી વધુનો ભવનાથ મેળો થાય છે જે જોવા લાયક હોય છે. ગિરનાર પરિક્રમા મહોત્સવ નવેમ્બરમાં યોજવામાં આવે છે જે પણ જોવા લાયક હોય છે.
જુનાગઢ ના જોવા લાયક સ્થળો :
મહોબત સમાધિ
ઉપરકોટ નો કિલ્લો
સક્કરબાગ
દરબાર હોલ સંગ્રહાલ.
ભવનાથ મહાદેવ મંદિર
મોતિ બાગ
દામોદર કુંડ
10) દીવ | Diu (Tourist in Gujarat)
દીવ એ ભારતનો કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ છે જે ભારતના પશ્ચિમ કાંઠે સ્થિત છે. દીવ એના બીચ માટે જાણીતું છે. તે ઘણી સદીઓથી એક પોર્ટુગીઝ વસાહત હતી અને તે યુગના અવશેષો અને સીમાચિહ્નો સાથે આજે પણ અડીખમ ઊભું છે.દીવની પોતાની એક અકલ્પનીય સુંદરતા છે જે પોર્ટુગીઝ સંસ્કૃતિ અને ભારતીય જીવનશૈલીને સાવધાનીપૂર્વક જોડે છે.
દીવ ના જોવા લાયક સ્થળો :
ઘોગલા બીચ
નાગોઆ બીચ
જલંધર બીચ
સેન્ટ પોલ ચર્ચ
દીવનો કિલ્લો
ગંગેશ્વર મહાદેવ મંદિર
દીવ મ્યુઝિયમ
ગોમતીમાતા બીચ
પાનીકોટા કિલ્લો
નાયડા ગુફાઓ
સનસેટ પોઇન્ટ
ઝમ્પા ગેટવે
આઈએનએસ ખુકરી સ્મારક
શેલ મ્યુઝિયમ
11) સૂર્ય મંદિર – મોઢેરા | Sun Temple – Modhera
જેમ જેમ કોઈ ગુજરાતની લંબાઈ અને પહોળાઈને પાર કરે છે તેમ તેમ ‘સોલંકી’ શાસનના સ્થાપત્ય વારસાને સતત જોવાનો લહાવો મળે છે. મહેસાણાથી લગભગ 25 કિમી દૂર લીલાછમ ખેતરો વચ્ચે બહુચરાજીના દેવી મંદિરો તરફ જવાના માર્ગે મોઢેરા ગામ આવે છે. પુષ્પાવતી નદીના કિનારે, ફૂલો, વૃક્ષો અને પક્ષીઓના ગીતો, બગીચાથી ઘેરાયેલા, મોઢેરાનું પ્રખ્યાત સૂર્ય મંદિર છે.
ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ મુજબ મોઢેરા સૂર્ય મંદિર ચૌલુક્ય વંશના ભીમ પ્રથમના શાસન દરમિયાન 1026-27 CE માં બનાવવામાં આવ્યું હતું. જેમ જેમ તમે ઐતિહાસિક સંકુલમાં પ્રવેશો છો, તમે સૌપ્રથમ રામકુંડ તરીકે ઓળખાતા ભવ્ય કુંડ તરફ આવો છો, જે લંબચોરસ આકારમાં બનેલ છે, જેમાં વિવિધ દેવતાઓ અને અર્ધ-દેવતાઓના 108 મંદિરો છે. ગણેશ અને વિષ્ણુને સમર્પિત કુંડની ત્રણ બાજુઓ પર સ્થિત ત્રણ મુખ્ય મંદિરો અને ‘તાંડવ’ નૃત્ય કરતા ભગવાન શિવની છબી છે.
12) અક્ષરધામ મંદિર – ગાંધીનગર | Akshardham Temple – Gandhinagar
આર્કિટેક્ચરમાં હિન્દુ પૌરાણિક કથાના સારને જીવંત રાખીને જ્યારે સમકાલીન શૈલીના જોડાણની વાત આવે છે ત્યારે અક્ષરધામ મંદિર એક ઉત્તમ ઉદાહરણ છે.અક્ષરધામ મંદિર 23 એકર જગ્યાની મધ્યમાં સ્ટીલના ઉપયોગ વિના, છ હજાર ટન ગુલાબી પથ્થરનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવ્યું છે.મંદિરની અંદર ભગવાન સ્વામિનારાયણ ની સોનાથી મઢેલી મૂર્તિ બિરાજમાન છે. અક્ષરધામ મંદિરમાં 97 કોતરણીવાળા સ્તંભો, 17 સુશોભિત ગુંબજ, 220 પથ્થરના બીમ, 57 પથ્થરની સ્ક્રીનો અને હિંદુ ધર્મમાં આધ્યાત્મિક વ્યક્તિત્વની 256 મૂર્તિઓ છે.મંદિર આકાશમાં 108 ફુટ સુધી પહોંચે છે, પહોળાઈ 131 ફુટ અને 240 ફૂટ લાંબું છે.
લોકેશન : અક્ષરધામ ટેમ્પલ, ગાંધીનગર, અમદાવાદ
કેવી રીતે પહોંચવું : બસ સ્ટેશન થી 28 કિલો મીટર, રેલ્વે સ્ટેશન થી 27 કિલો મીટર, એરપોર્ટ થી 20 કિલો મીટર દૂર છે. ઓટો કે ટેક્સી દ્વારા જઈ શકો.
વિશેષ ઉલ્લેખ :ગાર્ડન્સ, પ્રદર્શન, ફૂડ કોર્ટ, વોટર શો અને પુસ્તકાલય.
સમય : 10 AM to 7 PM
કેટલો સમય જરૂરી છે : 4-5 કલાક
પ્રવેશ ફી : ફ્રી, સંગ્રહાલય જોવા માટે અલગથી ફી આપવી પડે છે.
13) લોથલ – અમદાવાદ | Lothal – Ahmedabad
અમદાવાદથી લગભગ 80 કિલોમીટરના અંતરે ધોળકા તાલુકામાં સાબરમતી અને ભોગાવો નદીની વચ્ચે એક વિસ્તાર આવેલો છે. જેને સ્થાનિકો ‘લોથલ’ તરીકે ઓળખે છે. લોથલની શોધ ઇ. સ. 1954 નવેમ્બર માસમાં કરવામાં આવી હતી.
લોથલ ભારત સરકાર દ્રારા રક્ષિત અને રાષ્ટ્રીય મહત્વ ધરાવનારી પ્રાચીન જગ્યા છે. લોથલ ખૂબજ પ્રાચીન સંસ્કૃતિનું સ્થળ મનાય છે. જેનો સમય ઇ.સ.પૂર્વે 2450 થી 1900 સુધીનો માનવામાં આવે છે.
6 thoughts on “Famous Places in Gujarat | ગુજરાતમાં જોવાલાયક સ્થળો”